بررسی مقایسه‌ای کارایی طعمه‌های سمی حاوی ترکیبات مولیبدن و تنگستن بر روی موریانه‌های (Termitidae: Microcerotermes diversus) و M. gabrialis در فضای سبز خوزستان

عنوان دوره: اولین کنگره بین المللی حشره شناسی ایران

بنا به شرایط اقلیمی، حفظ فضای سبز استان‌های جنوبی کشور در برابر عوامل مخرب بخصوص موریانه‌ها از اهمیت زیادی برخوردار است. بدین‌جهت طرحی به بررسی مقایسه‌ای طعمه‌های سمی در فضای سبز ایستگاه‌های انتقال نفت استان خوزستان بر روی گونه‌های موریانه Microcerotermes diversus و gabrialis M. اجرا شد. باکتری‌های موجود در سیستم گوارشی موریانه‌های عالی خانواده (Termitidae) دارای آنزیم نیتروژناز با ترکیبات مولیبدن و تنگستن هستند که موجب تثبیت نیتروژن می‌شوند. این آنزیم با مقادیر بیش‌ازحد مولیبدن و تنگستن معکوس عمل نموده و موجب اختلال در فعالیت و درنتیجه موجب سوءتغذیه و مرگ موریانه‌ها می‌شود. در همین ارتباط آزمون‌های میدانی مقایسه‌ای با چهار نوع طعمه سمی با مشخصات F1 (مولیبدن و تنگستن هریک ppm500)؛ F2 (مولیبدن ppm1000)؛ F3 (مولیبدن ppm5000)؛ و F4 (تترابورات سدیم ppm 500) در قالب طرح بلوک‌های تصادفی اجرا شد. درصد کارایی و تغذیه موریانه‌ها از هر یک از طعمه‌های سمی در مقایسه باهم و همچنین مقایسه با نمونه شاهد در طی 8 ماه و در فواصل زمانی مشخص موردبررسی و تجزیه‌وتحلیل آماری قرار گرفت. نتایج نشان داد که تیمار F1 نسبت به سایر تیمارها به لحاظ کارایی، در سطح احتمال %1 تفاوت معنی‌دار دارد. ازلحاظ خوش‌خوراکی نیز تیمار F1 و تیمار F2 باهم در یک گروه قرار داشته و با سایر تیمارها در سطح احتمال %5 اختلاف معنی‌دار دارند. بدین ترتیب تیمار F1 به لحاظ کارایی و خوش‌خوراکی برای موریانه‌ها نسبت به سایر تیمارها ارجحیت داشته و در برنامه تلفیقی کنترل این موریانه‌ها قابل توصیه است.

موریانه‌های عالی؛ آنزیم نیتروژناز؛ کنترل تلفیقی آفت؛ ایران