پیش بینی 50 درصد ظهور جمعیت شته مومی کلم Brevicoryne brassicae (Hemip.: Aphididae) در مزارع کلزای استان اصفهان

عنوان دوره: اولین کنگره بین المللی حشره شناسی ایران
نویسندگان
چکیده
شته مومی کلم Brevicorynebrassicae (L.) یک آفت جدی کلزا Brassicanapus L. می‌باشد. تخمین نیاز گرمایی (روز-درجه‏ی سلسیوس) برای ظهور 50 درصد جمعیت جهت کنترل این آفت مورد توجه خاص می‌باشد و درتعیین زمان‏ مناسب سمپاشی اهمیت دارد. به منظور تخمین دقیق 50 درصد ظهور جمعیت این شته، 8 مدل توزیع (شامل مدل‏های سیگموئید، لجستیک، توانی، گومپرز، گومپرز اصلاح شده، لجستیک، سیگموئید و ویبول ارائه شده به ترتیب توسط دراپر و اسمیت (1998)، سوکال و رولف (1995)، براون و مایر (1988)، شیرون و همکاران (1990)، استونسون و همکاران (2008)، نایت (2007)، براون و مایر (1988) و وگنر و همکاران (1984)) تست شد. مدل‏های توزیع بر مبنای درجه-روز لازم در 50درصد ظهور تجمعی جمعیت و یک بیوفیکس معین ساخته می‏شوند. تراکم جمعیت شته مومی کلم در 4 مزرعه کلزا، طی دو سال متوالیو در دو منطقه استان اصفهان ، و درجه-روز تجمعی محاسبه شده به روش سینوسی نیم-روز برای ساخت مدل‏ها استفاده شد. مدل‌هابر اساس معیارهای ضریب تبین تعدیل شده و معیارهای اطلاعات آکائیکه و بایز-شوارز به صورت آماری ارزیابی شده و بر اساس داده‏های جمع‏آوری شده از سه مزرعه کلزا در سال سوم اعتبارسنجی شد. نتایج نشان داد که ظهور تجمعی مشاهده شده شته توسطسه مدل به خوبی توصیف گردید. مدل‏های انتخابی با استفاده از رگرسیون خطی مقادیر مشاهده شده روی مقادیر پیش‏بینی شده ارزیابی شد. برای انتخاب بهترین مدل علاوه بر معیارهای آماری، سادگی کاربرد و سهولت تفسیر مدل نیز مد نظر قرار گرفت. مدل سیگموئید ارائه شده توسط براون و مایر برای توصیف 50 درصد ظهور جمعیت شته مومی کلم توصیه می‌شود، زیرا که این مدل ساده است و پارامتر b آن به معنای درجه-روز تجمعی لازم در زمان 50 درصد ظهور جمعیت می‌باشد(b =1137.011 DD). از مدل انتخابی می‌توان برای زمان‌بندی کاربرد حشره‏کش‌ها و به عنوان پایه‏ای برای ارائه یک برنامه پیش‏آگاهی موفق جهت مدیریت این شته درمزارع کلزا استفاده نمود.
کلیدواژه ها