بررسی رکود متابولیسمی شفیره های زمستان گذران سفیده بزرگ کلم، Pieris brassicae (Lepidoptera: Pieridae)، با استفاده از اندازه گیری گازهای تنفسی

عنوان دوره: اولین کنگره بین المللی حشره شناسی ایران
نویسندگان
چکیده
حشرات در رویارویی با شرایط نامساعد محیطی راهکارهای تطابقی مختلفی را در پیش میگیرند. یکی از رایج ترین این تطابق ها رکود متابولیسمی و در نتیجه کاهش نرخ تنفس می باشد. سفیده بزرگ کلم، Pieris brassicae (L.)، آفتی است که در سالهای اخیر بر اهمیت آن در کشور افزوده شده است. زمستان گذرانی این آفت به صورت شفیره های دیاپوزی متصل به ساقه های گیاهان یا سایر پناهگاه های مناسب می باشد. جهت مشخص نمودن رکود متابولیسمی این حشره، شفیره های زمستان گذران طی ماه های پاییز و زمستان 1391 و فروردین 1392 جمع آوری و تغییرات گازهای تنفسی و نرخ تنفس با استفاده از گاز کروماتوگرافی بررسی گردید. بیشترین میزان O2 مصرفی و CO2 تولیدی حدود 400 میکرولیتر در یک گرم وزن حشره در یک ساعت بود که در آبان ماه اندازه گیری شد و از آن پس تا نصف این مقدار در بهمن و اسفند به طور معنی دار کاهش یافت و سپس در فروردین سال بعد دچار افزایش چشمگیری گردید. نرخ تنفس (CO2 دفع شده به O2 جذب شده) دو ماه بهمن و اسفند نیز نسبت به سایر ماه ها به طور معنی داری کاهش یافت. کمترین نرخ تنفس در اسفند ماه (04/0 ± 65/0) اندازه گیری شد که نسبت به آبان ماه (02/0 ± 95/0)کاهش 5/30 درصدی از خود نشان داد. در فروردین ماه نرخ تنفس با افزایش حدود 27 درصدی نسبت به اسفند ماه به رقم 03/0 ± 83/0 افزایش یافت. به این ترتیب مشخص گردید که شفیره های زمستان گذران سفیده کلم در دو ماه بهمن و اسفند دارای پایین ترین میزان تنفس و نرخ متابولیسمی بوده و در این دو ماه در عمق دیاپوز خود به سر می برند.
کلیدواژه ها