تأثیر ارقام مختلف کلزا بر فراسنجه‌های جدول زندگی شته مومی کلم Brevicoryne brassicae (Hemiptera: Aphididae)
عنوان دوره: اولین کنگره بین المللی حشره شناسی ایران
نویسندگان
چکیده
شته مومی کلم Brevicoryne brassicae L. یکی از مهمترین آفات گیاهان خانواده چلیپاییان از جمله کلزا در سراسر جهان است. در این پژوهش، پارامترهای جدول زندگی این آفت روی شش رقم کلزا شامل Licord،Opera ، Sarigol،Talaye ، Karaj2 و Karaj3 در شرایط آزمایشگاهی با دمای 1 ± 25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 60 درصد و دوره‌ی نوری 16ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی مورد بررسی قرار گرفت. پارامترهای جدول زندگی با استفاده از روش جدول زندگی سنی-مرحله‌ی رشدی، دو جنسی با بکارگیری نرم افزارTWOSEX-MSChart (Chi, 2015) محاسبه و خطای استاندارد این پارامترها با استفاده از روش بوت استرپ تخمین زده شد. بر‌اساس نتایج به دست آمده، بیشترین و کمترین مرگ و میر دوره‌ی پیش از بلوغ به ترتیب مربوط به کوهورت پرورش یافته روی ارقام Karaj3 (77 درصد) و Opera (32 درصد) بود. علاوه براین، بیشترین مقادیر نرخ خالص تولیدمثل (R0)، نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) و نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) روی رقم Opera (به ترتیب 85/4 ± 06/40 پوره، 01/0 ±331/0 بر روز و 02/0±392/1 بر روز) و کمترین مقادیر این پارامترها روی رقم Karaj3 (به ترتیب 03/1±07/3 پوره، 03/0±088/0 بر روز و 03/0±092/1 بر روز) ثبت شد. بیشترین نرخ ناخالص تولیدمثل (GRR) روی رقمOpera (17/66 پوره) و کمترین مقدار آن روی رقم Talaye (16/18 پوره) مشاهده گردید. طولانی‌ترین و کوتاه‌ترین میانگین مدت زمان یک نسل(T) به ترتیب روی ارقام Sarigol (02/14 روز) و Opera (14/11 روز) مشاهده شد. مقایسه پارامترهای رشد جمعیت شته B. brassicae روی ارقام مختلف کلزا نشان داد که ارقام Opera و Karaj3 به ترتیب حساس‌ترین و مقاوم‌ترین میزبان‌ها نسبت به این آفت می باشند.
کلیدواژه ها